Η διαφορά ανάμεσα στην αίσθηση και την αντίληψη.

Η διαφορά ανάμεσα στην αίσθηση και την αντίληψη.

Η αίσθηση αφορά την πρόσληψη κάποιου ερεθίσματος στην περιφέρεια και την μετάδοση του αισθητηριακού μυνήματος προς το κεντρικό νευρικό σύστημα. Η αντίληψη είναι η διαδικασία της πρόσληψης αυτής της αισθητηριακής πληροφορίας: φιλτράρεται, οργανώνεται και μεταφράζειται το νόημά της. Έτσι δημιουργούμε μια υποκειμενική και συνειδητή εμπειρία που συνεδέεται με την αίσθηση. Παραδείγματος χάρη, μέσω της αίσθησης τα αυτιά αναφέρουν πληροφορίες για τα ηχητικά κύματα στον εγκέφαλο ενω μέσω της αντίληψης ακούμε μουσική. Στην κίνηση, η αίσθηση αναφέρει ιδιοδεκτικές πληροφορίες και η αντίληψη δημιουργεί την κιναίσθηση, την βιωμένη αίσθηση της κίνησης.
Είναι σημαντική η διαφοροποίηση των δύο όρων. Η αντίληψη μας διαμορφώνεται από πολλους παράγοντες- όπως ο τρόπος που συγκεντρωνουμε την προσοχή μας, τις προηγούμενες εμπειρίες μας και τις προβλέψεις μας. Δύο άνθρωποι μπορεί να λαμβάνουν την ίδια αισθητητριακή πληροφορία αλλά να αντιλαμβάνονται τελείως διαφορετικά.

Όπως δήλωσε και ο ερευνητής νευροεπιστήμονας Paul Bach-Y-Rita: Βλέπουμε με τους εγκεφάλους μας, όχι με τα μάτια μας. Η εμπειρία της όρασης δεν είναι καθαρή και αδιαμεσολάβητη αντανάκλαση του πραγματικού κόσμου – αλλά η κατασκευή μιας εικόνας απο τον εγκέφαλό μας- ο οποίος (στηριζόμενος στα δεδομένα που ήδη έχει) δημιουργεί όπως νομίζει την πιο χρήσιμη αναναπαράσταση για το τι χρειαζόμαστε να ξέρουμε για τον κόσμο.

Παρόμοια, η κιναισθητική αίσθηση του σώματος δεν είναι απλά ένας καθρέφτης της θέσης σώματος , αλλα μια κατασκευή που δημιουργείται για να υπηρετήσει πρακτικούς στόχους. Μπορείς να αντιληφτείς την ίδια κίνηση με διαφορετικούς τρόπους ανάλογα με το πως ερμηνεύεις τα αίσθητηριακά δεδομένα που δημιουργεί η ίδια η κίνηση.

Φαντάσου οτι εκτελείς μια σύνθετη κίνηση που δεν έχεις κάνει ποτέ πριν, όπως μια νέα χορευτική κίνηση ή μια κίνηση ενόργανης γυμναστικής. Η αντίληψή σου για τις σχέσεις μεταξύ των συνδέσμων σου κατά την κίνηση αυτή μάλλον θα είναι μπερδεμένες και ανακριβείς. Δεν ξέρεις τι ακριβώς κάνεις και δεν είσαι ικανός να προβλέψεις τις συνέπειες των κινήσεών σου. Το πρόβλημα λοιπόν βρισκεται στην ικανότητα του εγκεφάλου να ερμηνεύσει το νόημα των πληροφοριών. Σε μια πρωτόγνωρη κίνηση, ο εγκέφαλος δίχως προηγούμενη εμπειρία οργάνωσης παρόμοιων πληροφοριών, δεν κάνει καλή δουλειά. Με την πρακτική ο εγκέφαλος ανατροφοδοτεί την επικοινωνία μεταξύ μιας αντίληψης και της πραγματικότητας, βελτιώνεται σταδικά και τελικά γνωρίζει που βρίσκονται όλα στο σώμα του και τι ακριβώς κάνει κατα τη διάρκεια της κίνησης. Επομένως οι αθλητές αντιλαμβάνονται περισσότερα. Αποκτούν την δεξιότητα του να ερμηνεύουν γρήγορα και με ακρίβεια τις πληροφορίες, δημιουργώντας λειτουργικές χρήσιμες αντιλήψεις.

Ο διαχωρισμός ανάμεσα στην αισθητηρική πληροφορία και την αντίληψη είναι ανάλογος με την διαφοροποίηση του πόνου και της αλγαισθησίας. Η αλγαισθησία είναι απλά αισθητηριακή πληροφορία του σώματος που δεν καταλήγει σε συνειδητή αντίληψη μέχρι να επεξεργαστεί και μεταφραστεί. Ο πόνος δεν υπάρχει αποκλειστικά ως αντανάκλαση της αντικειμενικής κατάστασης του σώματος αλλά για να υπηρετήσει έναν σκοπό- την προστασία απέναντι σε προσλαμβανόμενη απειλή.

Έτσι δημιουργούνται σωματικοί χάρτες στον εγκέφαλο μας, τους οποίους μπορούμε να αλλάξουμε μέσα απο την μέθοδο Feldenkrais, για να κινούμαστε καλύτερα και να αισθανόμαστε καλύτερα, ακόμη κι αν δεν αλλάξει η αρχική αισθητηρική πληροφορία.